– ზლუქუნებს 53 წლის ნონა ტურაშვილი. ხმა გამუდმებით უწყდება, მთელი ძალით ცდილობს ცრემლების შეკავებას, მაგრამ, რაღაც მომენტში, საბრალო ქალი თავს ვეღარ იკავებს, სახეს ხელებში რგავს და მწარედ ტირილს იწყებს. ეჰ, რამხელა მწუხარება და ტკივილია ამ ცრემლებში! ქალი ტირილს აგრძელებს...

მეგობრებო, როდესაც ნახავთ, როგორ ცხოვრობს ეს საბრალო ხალხი, ნამდვილად შეძრწუნდებით. ისინი კეთროვნები არიან. არა ჩვენთვის კი არა, - ადამიანებისთვის, რომლებმაც იციან, რომ ღმერთი არსებობს, - არამედ ჩინოვნიკებისთვის, რომლებიც ვალდებულები არიან, რომ ხალხს დაეხმარონ! ნუთუ მათ ჩვენც მივატოვებთ და ზურგს ვაქცევთ გასაჭირში? უბრალოდ შეხედეთ ამ ფოტოს!

მარიამს ძალიან უჭირს. ის ავადაა. ის სხვებს არ ჰგავს. თანატოლების მსგავსად, წერა-კითხვა და ოცნება მასაც შეუძლია, სიარული კი არა. ბავშვობიდან! წარმოგიდგენიათ, მეგობრებო, როგორია ამ ტანჯვის ყურება მისი ოჯახისთვის, თანაც - სრულ სიღარიბეში?! ისინი იმდენად ღარიბები არიან, რომ მას ვერაფრით ეხმარებიან.

ამ ზღაპრისთვის მსგავსი დასასრული პირდაპირ ზედგამოჭრილი იქნებოდა. რა იყო, არ გჯერათ? მაშინ რამდენიმე წუთი გამოყავით ყველა იმ საშინელების წასაკითხად, რომელიც მოხუცი, ავადმყოფი დედისა და მისი მოსიყვარულე შვილის ცხოვრებას ეხება.

„ზოგჯერ მესიზმრება, რომ ისევ დავდივარ... მერე თვალებს ვახელ და ვცდილობ ხელ-ფეხი გავანძრიო, მაგრამ არ გამომდის... ტკივილით ვაცნობიერებ, რომ ეს ყველაფერი მხოლოდ სიზმარი იყო და გულზე სევდა მაწვება... თითქოს საკუთარი სხეულის ტყვედ ვიქეცი“, - გვიყვება 31 წლის გოგა ბერიშვილი და თვალებზე ცრემლები ადგება; მათ დამალვას ცდილობს, მაგრამ მის ყოველ სიტყვაში სასოწარკვეთა ისმის.

„მეშვიდედ მივდივარ ოპერაციაზე, რომელიც ფაქტობრივად გარდაუვალი სიკვდილით მემუქრება! კლინიკური სიკვდილი ოთხჯერ გადავიტანე... დიახ, მზად ვარ მოვკვდე, ოღონდ ჩემმა შვილმა იცოცხლოს; მაგრამ კეთილო ხალხო, ჩემ გარეშე ის როგორ იქნება?! ასე ნაზად მას ვინ აკოცებს? მშობელი დედასავით გულში ვინ ჩაიკრავს? სიცოცხლე შემინარჩუნე, ღმერთო!“ - უფალს ევედრება ქალი. „ღმერთმა ქნას, ოპერაციამ წარმატებით ჩაიაროს“, - მეუბნება გმირი ქალი, სახელად ლელა. აი, ვინ დაიმსახურა გმირობის ორდენი საქართველოში!

„გავიღვიძებ, დავჯდები... ვზივარ და ჩემს თავს ვეუბნები: „აბა, ჯერ კიდევ ცოცხალი ხარ? შევძლებთ დღეს თავის გართმევას? შეჭამ? წამოდი, მაღაზიაში წავიდეთ!“ და ასე - უკვე 11 წელი! მას შემდეგ, რაც ტელევიზორი გაფუჭდა, საერთოდ დავიკარგე. აღარ ვიცი, როდის თენდება, როდის ღამდება, ან რომელი საათია. ქუჩაში გავდივარ და ვინმეს ველოდები, რომ ვკითხო, დღეს რა დღეა, რომელი საათია, რა ხდება მსოფლიოში... მერე, ძალებს ვიკრებ, ჯოხს ვიღებ და უახლოეს მაღაზიაში მივდივარ პურის საყიდლად. ბრმა კი ვარ, მაგრამ ჭამა ხომ მინდა? მაღაზია თითქოს ახლოს არის, მაგრამ იქ მისასვლელად სამი საათი მჭირდება. ხან ძროხა მირქენს, ხან რაღაცას წამოვეგები, ვეცემი, ორიენტაციას ვკარგავ, გზიდან ვუხვევ...

„მთელი ცხოვრება ვმუშაობდი, გადარჩენისთვის ვიბრძოდი... ამ წყეულმა სენმა კი გამტეხა და ლუკმა პურის შოვნის შესაძლებლობა წამართვა“, - მძიმედ ოხრავს ლელა (51 წლის). 43 წლის ასაკში, როდესაც საბრალო ქალი მშენებლობაზე მუშაობდა, მას თავში დიდი ფიცარი დაეცა. მალე მას ინსულტმა დაარტყა... მეტყველების უნარი ლელას დიდი ხნით ჰქონდა წართმეული. შედეგად ის შშმ პირია, ერთი ნაქირავები ბინიდან მეორეში დახეტიალობს, საშინელ პირობებში ცხოვრობს და მარტოობით, შიმშილითა და სიცივით იტანჯება... მას საერთოდ არავინ ჰყავს, ვისაც ის დახმარებისთვის მიმართავდა.

„ტკივილი მსჭვალავს, ისევ და ისევ... და ყოველი ნაბიჯი წამებას ჰგავს...“ - ამბობს თეონა, 5 წლის დემეტრესა და 14 წლის ლუკას დედა. მისი თვალები ცრემლებით და უნუგეშო სასოწარკვეთილებით არის სავსე. „ყველაფერი, რაც მიყვარს, ბეწვზე ჰკიდია... წელიწადზე მეტია, ექიმები დიაგნოზს ვერ მისვამენ, ჩვენ კი, უკვე სრულიად ყველაფერი კონსულტაციებზე, ანალიზებზე, გამოკვლევებზე დავხარჯეთ და დღემდე, ამას დასასრული არ უჩანს... ვაიმე, ვაიმე!“ თეონამ თვალები ცისკენ აღაპყრო და ლოყებზე ცრემლები ჩამოუგორდა. „დედიკო, მე შენს თავს არავის დავუთმობ, არავის!“ - ამბობს 5 წლის დემეტრე და დედას ძლიერად ეხუტება. რა არის გაფანტული სკლეროზი? თეონა ამ კითხვას ასე პასუხობს: „ხვალ, როდესაც გავიღვიძებ, არ ვიცი, მემახსოვრება თუ არა, რომ ეს ჩემი შვილები არიან...“

„ვეცდები, ჩემო გოგონა... ღმერთო, როგორ მტკივა! გევედრებით, გამიყუჩეთ, უკვე აღარ შემიძლია ამ ჯოჯოხეთური ტკივილისა და ტანჯვის ატანა...“ – 27 წლის გიორგი ჩხიკვაძე საშინელი ავტოსაგზაო შემთხვევის მსხვერპლია - მან უკვე 3 ოპერაცია გადაიტანა; ერთი ფეხი დაკარგა და შესაძლოა, მეორეც ვერ შეინარჩუნოს.

ვნახო ის კეთილი ადამიანები, ვინც დამეხმარა სიბრმავისგან თავის დაღწევაში, და რა თქმა უნდა, ჩემთვის ყველაზე საყვარელი ადამიანი დედამიწის ზურგზე, ჩემი მეუღლე - ანა.

ღმერთმა აშოროს ყველას ის მდგომარეობა, როდესაც შვილი დახმარებას გთხოვს და ვერ ეხმარები.

სიღარიბე, ნახევრად მშიერი და უმწეო მდგომარეობა, სამწუხაროდ, დედა-შვილის ცხოვრების თანამგზავრი გახდა!

– საცოდავად ჩურჩულებს ოთხი წლის ბიჭი და ტირილს იწყებს; ლოყებზე მლაშე ცრემლები ღვარად ჩამოსდის, მის თვალებში კი იმხელა ტანჯვა და მწუხარება იკითხება, რომ ამის დანახვაზე გული მიკვდება!

„თუ სიარული ვეღარ შევძელი, მუხლებზე ხოხვაც რომ მომიწიოს, ჩემს შვილიშვილებს არ მივატოვებ! არ დავუშვებ, რომ ცუდად იყვნენ! მე მათ არ დავტოვებ! უკანასკნელ ამოსუნთქვამდე მათ გვერდით ვიქნები და ყველაფერს გავაკეთებ იმისთვის, რომ მარტო არ დარჩნენ!“ 8 წლის ჯონის, 11 წლის ლუკას და 12 წლის ნინოს მფარველი ანგელოზი ჰყავთ, სახელად ნუნუ. ის მათთვის ყველაფერია - დედაც, ბებიაც და მეგობარიც. მძიმე ცხოვრებაგამოვლილს და მძიმედ ავადმყოფს, მოვლა და ყურადღება თავად სჭირდება, მაგრამ მას მხრებზე მძიმე ტვირთი დააწვა - შვილიშვილების აღზრდა, რომლებსაც დედა აღარ ჰყავთ.