კრუნჩხვებისგან მას ხელ-ფეხი ეგრიხება და რომ არ მოსტყდეს, დედა შვილს მთელი ძალით იჭერს და გულში იხუტებს. ასე ჯდომა საათობით შეუძლიათ! დედა ვაჟს არწევს და ცდილობს, მისი კვნესა-ტირილი სიმღერით დაამშვიდოს, მაგრამ ხშირად - არ გამოსდის. მერე, დედაც ტირილს იწყებს... ის გრძნობს, როგორ იტანჯება მისი შვილი, გრძნობს მის ტკივილს... მაგრამ დახმარება არაფრით შეუძლია! წარმოიდგინეთ, როგორია, როდესაც შენს სისხლსა და ხორცს, შენი ცხოვრების სიყვარულს მუდმივად მომაკვდავს და საშინელ ტანჯვაში ხედავ?!

6 წლის პატარა ამიკო ამ სიტყვებით შეგვეგება: „დედიკოს სტკივა, მუდმივად სტკივა... ტირის და ჰგონია, რომ ვერ ვხედავ... მე კი ყველაფერს ვხედავ... და სასწრაფოდ მომაქვს მისთვის წამლები...

სულ რაღაც ერთი წლისაა, მაგრამ კისკისის ნაცვლად, შიმშილისგან ტირის... ღმერთო, რა საშინელებაა! შიმშილი... თანაც არა ომის დროს, არამედ მშვიდობიან საქართველოში!

- ეკითხება მამას 3 წლის მაია. მას არ ესმის, რატომ სტკივა დაიკოს მუცელი, რატომ შეშუპდა და მძიმედ სუნთქავს... სულ რატომ ტირის და არ ეთამაშება მას ?

თითოეული შემოწირული ლარი, ამ ბავშვს სიცოცხლეს გაუხანგრძლივებს.

მამა გარდაიცვალა... ჩვენც მალე მივყვებით ალბათ. მე და დედა დავრჩით მარტო, არც ბებია-ბაბუა მყავს.

დროულად გაკეთებული ძვირადღირებული ოპერაცია მარიტას მხედველობას შეუნარჩუნებს.

„დეიდა, გეხვეწები, გაზრდაში დამეხმარე, რა! დედის გადარჩენა უნდა მოვასწრო!“ - ყურში ჩუმად მეჩურჩულება ექვსი წლის, დიდთვალება, სევდიანი თოჯინა ნუცა, როცა მასთან დედაზე ვიწყებ საუბარს. ის მხოლოდ ექვსი წლისაა, მაგრამ უკვე იცის, რა არის სიკვდილი და ამქვეყნად ყველაზე საყვარელი ადამიანის - დედის არაადამიანური ტკივილი!

ნაცრისფერი, ობმოდებული კედლები ნესტისგანაა დამპალი... ზოგჯერ გგონია, რომ ეს ადგილი ადამიანის ცრემლების გამოა დანესტილი, რადგან ამ სახლში ყველა ტირის: ტკივილისგან, უიმედობისგან, უმწეობისგან...

გაიცანით 36 წლის ჟუჟუნა ახალაძე: „ღამით, როცა ბავშვებს სძინავთ, რამდენჯერმე ვდგები და თითოეულ ბავშვს ყურს ვუგდებ - სუნთქავენ თუ არა, ავად ხომ არ არიან... და ვკოცნი, ვკოცნი, ვკოცნი! მათთვის სიყვარულის გარდა სხვა არაფრის მიცემა შემიძლია.“

„თუ სიარული ვეღარ შევძელი, მუხლებზე ხოხვაც რომ მომიწიოს, ჩემს შვილიშვილებს არ მივატოვებ! არ დავუშვებ, რომ ცუდად იყვნენ! მე მათ არ დავტოვებ! უკანასკნელ ამოსუნთქვამდე მათ გვერდით ვიქნები და ყველაფერს გავაკეთებ იმისთვის, რომ მარტო არ დარჩნენ!“ 8 წლის ჯონის, 11 წლის ლუკას და 12 წლის ნინოს მფარველი ანგელოზი ჰყავთ, სახელად ნუნუ. ის მათთვის ყველაფერია - დედაც, ბებიაც და მეგობარიც. მძიმე ცხოვრებაგამოვლილს და მძიმედ ავადმყოფს, მოვლა და ყურადღება თავად სჭირდება, მაგრამ მას მხრებზე მძიმე ტვირთი დააწვა - შვილიშვილების აღზრდა, რომლებსაც დედა აღარ ჰყავთ.

დანარჩენები კი შეიძლება შიმშილმა შეიწიროს... სოფელ ბაღდათში მომხდარი ტრაგედიიდან, რომელსაც გორგოძეების მთელი ოჯახი ემსხვერპლა, ერთი წელი გავიდა. ოთხი უდანაშაულო ბავშვი და მათი დედა ცოცხლად დაიწვა... გახსოვთ, რამხელა ტრაგედია იყო? როგორ ტიროდა და ქვითინებდა ყველა: „რომ შეგვძლებოდა, გადავარჩენდით... ცხოვრებას გავუუმჯობესებდით...“ მაგრამ სამწუხაროდ, ბავშვებს გოდებით ვერ გააცოცხლებ.

„მე მხოლოდ ცალი თვალით ვხედავ, ჩემი მშობლები და დები კი საერთოდ ვერ ხედავენ. ჩემი ძმაც ხედავს“, - გვეუბნება 11 წლის სალომე. – „მე მათ ვუყვები, როგორი ამინდია, როგორ ყვავილობენ ხეები; ვუყვები, რომ მარიამი ძალიან ლამაზად ხატავს, რომ გიორგის ძალიან კეთილი და ლამაზი თვალები აქვს, ქეთი კი პრინცესასავით იღიმის... დედა ამბობს, რომ ხუთნი ერთი თვალით ვიყურებით.“ დედა - მაია და მამა - ზურა უსინათლოები არიან და ვერაფერს ხედავენ. მათ არასდროს უნახავთ, როგორ იზრდებოდნენ და იცვლებოდნენ მათი შვილები; ვერც კი წარმოუდგენიათ, რამდენად ლამაზები არიან ისინი; მათ მხოლოდ შეხებით იცნობენ და გრძნობენ მათ სიყვარულს. ჩვენ, თვალხილულები, ვერასოდეს მივხვდებით, ეს რა გრძნობაა. ჩვენ შეგვიძლია ვიგრძნოთ სხვისი ტკივილი, რადგან ოდესღაც რაღაც ყველას გვტკიოდა; შეგვიძლია თანავუგრძნოთ ადამიანს, რომელმაც ახლობელი დაკარგა, რადგან ისინი ჩვენც დაგვიკარგავს, მაგრამ თვალხილული ადამიანი უსინათლოს როგორ გაუგებს? ეს ალბათ შეუძლებელია.