„მე მხოლოდ ცალი თვალით ვხედავ, ჩემი მშობლები და დები კი საერთოდ ვერ ხედავენ. ჩემი ძმაც ხედავს“, - გვეუბნება 11 წლის სალომე. – „მე მათ ვუყვები, როგორი ამინდია, როგორ ყვავილობენ ხეები; ვუყვები, რომ მარიამი ძალიან ლამაზად ხატავს, რომ გიორგის ძალიან კეთილი და ლამაზი თვალები აქვს, ქეთი კი პრინცესასავით იღიმის... დედა ამბობს, რომ ხუთნი ერთი თვალით ვიყურებით.“ დედა - მაია და მამა - ზურა უსინათლოები არიან და ვერაფერს ხედავენ. მათ არასდროს უნახავთ, როგორ იზრდებოდნენ და იცვლებოდნენ მათი შვილები; ვერც კი წარმოუდგენიათ, რამდენად ლამაზები არიან ისინი; მათ მხოლოდ შეხებით იცნობენ და გრძნობენ მათ სიყვარულს. ჩვენ, თვალხილულები, ვერასოდეს მივხვდებით, ეს რა გრძნობაა. ჩვენ შეგვიძლია ვიგრძნოთ სხვისი ტკივილი, რადგან ოდესღაც რაღაც ყველას გვტკიოდა; შეგვიძლია თანავუგრძნოთ ადამიანს, რომელმაც ახლობელი დაკარგა, რადგან ისინი ჩვენც დაგვიკარგავს, მაგრამ თვალხილული ადამიანი უსინათლოს როგორ გაუგებს? ეს ალბათ შეუძლებელია.

ჯამბული: „როცა თითებს ვხრი, ხელებიდან სულ სისხლი მდის და მტკივა, ძალიან მტკივა... მაგრამ ყველაზე საშინელი სისხლი კი არა, ის არის, რომ შეტევების დროს სული მეხუთება. მეც ძალიან მეშინია და დედასაც ვაშინებ! ამას კი მუდმივი, საშინელი მუნიც ემატება!“ „ამის გამო ისე იტანჯება!“ – საუბარში ერთვება გულჩვილი დედა. – „ბავშვმა ასეთი ტანჯვა რით დაიმსახურა? ჩვენს ოჯახში ასე ვინ შესცოდა? ღმერთო, შენ გვიშველე! ნეტავ მის მაგივრად მე ვიტანჯებოდე...“ „ჭრილობები დიდხანს არ ხორცდება. xaზოგჯერ ის მალამო არ გვაქვს, რომელიც მშველის; ზოგჯერ გვაქვს... საღამოობით და ღამე ხელები ძალიან მექავება და არ მაძინებს... ზოგჯერ ტკივილისგან სუნთქვაც კი მიჭირს. ექიმები ამბობენ, რომ სისხლში სოკო მაქვს; იქ როგორ აღმოჩნდა, არც კი ვიცი...“

„წამის მეასედში ისიც კი გავიფიქრე, რომ ჩემი ბიჭი სამუდამოდ დავკარგე!“ - ამბობს რუსუდანი და შვილს გულში იკრავს. - საღამოს, ძილის წინ, საშინელი გრუხუნის ხმა მომესმა; ვიფიქრე, ბავშვები ეზოში ერთობოდნენ. აღმოჩნდა, რომ საბა სკამიდან გადმოვარდა“. დედა ამ წუთებს ცრემლების გარეშე ვერ იხსენებს, რადგან იმ დღეს, ის სიკვდილს უყურებდა თვალებში და თავის შვილს არ უთმობდა!

„მე და ჩემი და ძმას ისე ველოდებოდით, მას სახელიც კი მოვუფიქრეთ; მასზე ზრუნვა და მასთან თამაში გვინდოდა... გვეგონა, რომ ის ჩვენი დამცველი იქნებოდა... მაგრამ ის ისეთი უმწეოა, ისეთი სნეული... დამოუკიდებლად ვერაფერს აკეთებს“, - გვეუბნება 11 წლის ანა. ის და მისი უფროსი და - 13 წლის მარი - 5 წლის ლუკასთვის მხოლოდ დები კი არა, დედებიც გახდნენ! ზოგჯერ, ისინი თავიანთ ძმას დედაზე უკეთესადაც კი უვლიან! ბიჭი დამოუკიდებლად ვერაფერს აკეთებს, მას წყლის თხოვნაც კი არ შეუძლია.

– ამბობს დამხმარე ეტლს მიჯაჭვული ლამაზი გოგონა, რომელიც მოდელობაზე ოცნებობს. „შემიძლია საათობით ვუყურო, მოდელები პოდიუმზე როგორ დადიან; როგორი ბედნიერები არიან, რომ სიარული შეუძლიათ... მეც მინდა, ძალიან მინდა... გინახავთ მათ ტაშს როგორ უკრავენ; როგორ უღებენ ფოტოებს ყველა მხრიდან? უჰ, რა კარგია! ზოგჯერ ვფიქრობ, რომ სიარულს აუცილებლად ვისწავლი, ზოგჯერ კი ვუყურებ ამ... ამ... ეტლს და ძლიერი სევდა მეუფლება. ვაითუ მთელი ცხოვრების გატარება ბორბლებზე მომიწიოს?“

„დედა, ასე რატომ მიყურებენ? იმიტომ, რომ ისეთივე არ ვარ, როგორიც ყველა?“ ეს სიტყვები უფრო მტკივნეულია, ვიდრე ტყვიამფრქვევის ჯერი. ეს სიტყვები კლავს. „მისი საქმე გათავებულია,“ - თქვეს ექიმებმა 10 წლის წინ, როდესაც გიორგი დაიბადა. - „ყველაზე უარესისთვის მოემზადეთ!“ მაგრამ დედამისმა - თინათინმა ამის დაჯერებაზე უარი განაცხადა. 35 დღე გიორგი რეანიმაციაში იწვა... და 35 დღე დედა უფალს იმას შესთხოვდა, რომ მას მისი შვილი თავისთან არ წაეყვანა. უფალმა მისი ვედრება შეისმინა, გიორგი დედასთან დარჩა და დაიწყო სამარადჟამო ბრძოლა! „განსაკუთრებული ბავშვის აღზრდაში ყველაზე რთული სრულიად უცხო ადამიანების „კეთილი რჩევები“ და გამვლელთა დაჟინებული მზერებია, რომლებსაც შენ, შენი შვილი თუ საკუთარი თავი ეცოდებათ იმის გამო, რომ ასეთი რამ იხილეს...“

„დატოვე და შენი ცხოვრებით იცხოვრე! პრობლემების გარდა, ის სხვას არაფერს მოგიტანს“, - ეუბნებოდნენ დედას, როდესაც მისი შვილის დიაგნოზის შესახებ იგებდნენ. „იცი, ასეთი ბავშვები დიდხანს არ ცოცხლობენ.“ „ოჰ, მასთან ერთად როგორ გაწვალდები!..“ რამდენი გულსატკენი სიტყვა აქვს მოსმენილი მაიას! მათ ნათესავებმა და ახლობლებმაც კი ზურგი აქციეს. ყველაფრის მიუხედავად, მან მაინც შვილი არჩია! და ისინი მთელ სამყაროში მარტონი დარჩნენ, მაგრამ - ერთად! ნიკოლოზი საწოლს არის მიჯაჭვული, ვერ დადის, დამოუკიდებლად არც ჯდომა შეუძლია და არც ლაპარაკი, ზოგჯერ მხოლოდ ხმებზე რეაგირებს და ზმუის. დედა მას ისე უვლის, როგორც სიცოცხლის პირველ დღეებში. ზოგჯერ, ბიჭის მდგომარეობა უმჯობესდება, მაგრამ ხშირი შეტევები და კრუნჩხვები თითქოს მთელ შრომას წყალში ყრიან და ქალს კიდევ ერთხელ, ისევ ნულიდან უწევს შვილის ჯანმრთელობის მარცვალ-მარცვალ აკრეფა.

ნატა (12 წლის): ხანდახან, თვალებს მაგრად ვხუჭავ, ხელებს აი, ასე ვადებ ერთმანეთს და ჩუმად ვლოცულობ. წარმოვიდგენ, როგორ დავდივარ, დავრბივარ, როგორ მივდივარ მეგობრის მოსანახულებლად საკუთარი ფეხებით, ეკლესიაში ერთად როგორ მივდივართ! ნეტავ... თავს ეტლის გარეშე დავხატავდი. ამ ბორბლების გარეშე! ექიმები ამბობენ, რომ სიარულს ვერ შევძლებ. თქვენ როგორ ფიქრობთ? მე მჯერა! უფალი ჩემს ხმას შეისმენს! ის ხომ კეთილ, პატარა გოგონებს ეხმარება?!

ამ კითხვით, ზღურბლიდანვე საგონებელში ჩამაგდო სასაცილო, პატარა ნუცამ (8 წლის). „თქვენ ექიმი ხართ? თუ ჯადოქარი? დედამ თქვა, რომ თქვენ ჩვენს დასახმარებლად მოხვალთ! - არ ჩუმდება ბავშვი. - იცით, რომ გავიზრდები, მეც ექიმი გავხდები და აუცილებლად გამოვიგონებ წამალს მათესთვის; მაგრამ ამის ლოდინი იმდენ ხანს მოგვიწევს... იქნებ თქვენ შეძლოთ მისი განკურნება, თორემ ის არ დადის და საერთოდ არ გვეთამაშება. ნახეთ, რა სასაცილო ფეხსაცმელები აქვს!“